Điều trị suy giãn tĩnh mạch sai cách và những nguy hiểm khó lường

Suy giãn tĩnh mạch cần can thiệp nội mạch, nhưng lại chỉ định dùng thuốc nên bệnh nhân mãi không thấy khỏi. Điều trị suy giãn tĩnh mạch sai cách dễ gây ra hậu quả nghiêm trọng, cần đặc biệt lưu ý!

Tư vấn, thăm khám trường hợp bệnh nhân từng điều trị suy giãn tĩnh mạch sai cách: 

Tìm tới phòng khám chuyên sâu điều trị suy giãn tĩnh mạch Dr Vein, bệnh nhân nữ tên T.T.T.H trao đổi với Ths.Bs Phan Duy Kiên ( cố vấn chuyên môn cấp cao tại DR Vein, hơn 10 năm kinh nghiệm công tác tại khoa phẫu thuật mạch máu bệnh viện Chợ Rẫy) về tình trạng suy giãn tĩnh mạch của mình. 

https://www.youtube.com/watch?v=o9P_r72yb8g

Xem chi tiết ca thăm khám, tư vấn điều trị bệnh lý suy dạng tĩnh mạch cho bệnh nhân T.T.T.H tại Dr Vien

Theo chia sẻ, cô H cho biết cô bị suy giãn tĩnh mạch, thông thường cứ ngồi lâu một chỗ cô sẻ có cảm giác chân hơi mỏi, tê, triệu chứng này thường xuyên xảy ra khi ngồi nhiều hơn là lúc đứng. Triệu chứng tê mỏi sẽ thuyên giảm mỗi lần cô đứng lên đi lại. Ngoài ra, vào ban đêm trong lúc ngủ, việc kê cao chân sẽ giúp chân bớt mỏi và tê. 

Trả lời câu hỏi của bác sĩ về việc có cảm giác đau lan từ lưng xuống chân hay không, bệnh nhân H cho biết cô không cảm nhận thấy điều này. Điều cô lo ngại chính là các mạch máu thâm tím xuất hiện với tần suất nhiều hơn, theo cô H, các mạch máu nhỏ li ti nổi rõ lên dưới da khoảng 10 năm nay. 

Trước đây cô đã từng đi thăm khám và điều trị tại một bệnh viện lớn, bác sĩ tiếp nhận điều trị cho cô khi ấy chỉ định uống thuốc lâu dài kết hợp sử dụng thêm vớ nén. Dù đã thực hiện theo lời bác sĩ xong cô H cho hay các gân xanh tím nổi trên chân vẫn vậy, không cải thiện bao nhiêu. 

Trao đổi thêm với bác sĩ về việc sau sinh 2 con, cô H nhận thấy tình trạng gân xanh nổi trên chân. Giải thích cho vấn đề này, bác sĩ Phan Duy Kiên cho biết bệnh lý suy giãn tĩnh mạch bị ảnh hưởng bởi nội tiết tố, đặc biệt là đối với phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, một khi nội tiết tố thay đổi sẽ khiến cho các mạch máu bị giãn ra nhiều hơn. 

Theo bác sĩ Phan Duy Kiên, thường ở phụ nữ độ tuổi mãn kinh, tiền mãn kinh sẽ có 3 bệnh lý hay đi kèm với nhau đó là: suy giãn tĩnh mạch, loãng xương, thoái hoá khớp- thoái hoá đốt sống. Vì lý do này, trong thăm khám bệnh lý suy giãn tĩnh mạch, các bác sĩ thường hỏi kỹ bệnh nhân các triệu chứng cơ năng trước, bởi đôi lúc triệu chứng mỏi của bệnh nhân thường dễ bị nhầm lẫn giữa trường hợp suy giãn tĩnh mạch với bệnh lý cơ xương khớp. 

Thông thường, bệnh lý suy giãn tĩnh mạch có triệu chứng đau rất điển hình đó là bệnh nhân đứng lâu hoặc ngồi lâu sẽ gây mỏi, triệu chứng thuyên giảm khi đi lại. Trái lại đối với bệnh lý cơ xương khớp, triệu chứng đau và mỏi sẽ xảy ra khi hoạt động và đi lại nhiều. 

Để nắm vững hơn tình trạng bệnh lý của cô H, bác sĩ hỏi thêm về việc cô có thường xuyên sử dụng vớ tĩnh mạch không. Bệnh nhân H nói rằng, cô không hay sử dụng loại vớ điều trị này vì nó gây ra cảm giác khó chịu. Chỉ trong trường hợp di chuyển từ nơi này đến nơi khác với khoảng cách địa lý khá xa, cô mới sử dụng vớ tĩnh mạch, nhờ vậy mà triệu chứng tê mỏi chân sẽ giảm bớt. 

Lắng nghe chia sẻ từ phía bệnh nhân, bác sĩ Kiên cho biết, trong điều trị bệnh lý suy giãn tĩnh mạch, việc mang vớ nén rất tốt, đây là phương pháp điều trị nền tảng đối với bệnh lý này nhưng thực trạng có đến 70% bệnh nhân đều bỏ không sử dụng vớ vì các cảm giác nóng, bí bách, châm chích, ngứa gây khó chịu. Theo bác sĩ Phan Duy Kiên, đối với bệnh nhân suy giãn tĩnh mạch, việc đầu tiên mà các bác sĩ hay khuyên thay vì uống thuốc thì nên duy trì thói quen mang vớ nén vì rất tốt cho việc cải thiện bệnh. 

Bác sĩ Phan Duy Kiên chỉ định bệnh nhân H siêu âm để xác định rõ hơn tình trạng bệnh lý suy giãn tĩnh mạch mà cô đang gặp:

Đối với tất cả các trường hợp bệnh nhân bị suy giãn tĩnh mạch khi đến khám và điều trị tại Dr Vein, sau ca tư vấn, thăm hỏi của bác sĩ về tình trạng, triệu chứng cùng diễn biến bệnh trước và sau của bệnh nhân, để chẩn đoán chính xác bệnh lý mà bệnh nhân đang gặp nhằm đưa ra phác đồ điều trị chuẩn xác, các bác sĩ tại DR Vein sẽ tiến hành siêu âm Doppler cho bệnh nhân. 

Theo bác sĩ Phan Duy Kiên chia sẻ, siêu âm Doppler cần kết hợp siêu âm ở cả tư thế nằm và đứng để đánh giá huyết khối và hiện tượng trào ngược do suy van tĩnh mạch. Điều này giúp phát hiện những biến thể giải phẫu tĩnh mạch đặc biệt và hỗ trợ bác sĩ lập bản đồ tĩnh mạch chi dưới chi tiết cho quá trình điều trị. Vì đòi hỏi sự chi tiết và chuyên sâu, siêu âm doppler tầm soát suy tĩnh mạch chi dưới thường mất nhiều thời gian và cần được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm về mạch máu.

Bác sĩ tại Dr Vein chẩn đoán bệnh lý suy giãn tĩnh mạch cho bệnh nhân, tư vấn giải pháp điều trị dứt điểm:

Sau bước siêu âm, Bs Phan Duy Kiên cho bệnh nhân biết, suy giãn tĩnh mạch thường có 6 mức độ:

• C0: Mức độ nhẹ nhất là da và chân không có triệu chứng nổi gì cả, chỉ có cảm giác hơi mỏi. 
• C1: Da xuất hiện các mạch máu nhỏ li ti hay gọi là tĩnh mạch mạng nhện. 
• C2: Mức độ sẽ nặng hơn, trên chân bắt đầu xuất hiện những búi nhỏ nổi gồ lên da. 
• C3: Đây là giai đoạn chân bắt đầu phù, cảm giác nặng chân
• C4: Biến đổi sắc tố da, trên chân xuất hiện những vùng hơi thâm hoặc ngả sang màu đen. 
• C5-C6: Chân bị loét. 

Bác sĩ Kiên cho biết về mặt điều trị, đối với suy giãn tĩnh mạch mức độ nhẹ từ C0-C1 không cần thiết can thiệp gì cả, chỉ điều trị phòng ngừa bằng mang vớ tĩnh mạch. Bác sĩ chỉ tiến hành tiêm xơ khi bệnh nhân có nhu cầu thẩm mỹ. Còn đối với mức độ C2 trở lên, nếu bệnh lý bị giai đoạn khá lâu rồi, các triệu chứng đau, mỏi không thuyên giảm khi chỉ định mang vớ tĩnh mạch vậy nên cần các biện pháp can thiệp khác. Việc can thiệp ở đây nhằm đóng kín các van tĩnh mạch bị hở giúp bệnh lý được cải thiện triệt để. 

Bác sĩ Kiên chia sẻ, nhiều bệnh nhân thắc mắc việc can thiệp đóng các van tĩnh mạch như vậy có ảnh hưởng gì đến lưu lượng máu đổ về hay không? Bác sĩ lý giải rằng, tĩnh mạch hiển chỉ chiếm 8-10% lượng máu tĩnh mạch chi dưới cho nên khi loại bỏ nó đi không hề gây ra bất kỳ ảnh hưởng nào khiến máu bị ứ đọng. Ngoài ra việc loại bỏ nó sẽ khiến dòng chảy của máu không đi theo con đường cũ nữa mà sẽ chảy theo hướng khác để về lại hệ thống tĩnh mạch sâu. 

Tư vấn thêm để cô H hiểu, bác sĩ Kiên cho biết, thời điểm trước khi các kỹ thuật điều trị bệnh lý suy giãn tĩnh mạch chưa phát triển như bây giờ, việc loại bỏ sẽ được tiến hành bằng phương pháp mổ mở hay còn gọi là tước bỏ tĩnh mạch. Bệnh nhân sẽ được gây tê tuỷ sống hoặc gây mê, bác sĩ rạch vết mổ nhỏ tầm 3-5cm, sau đó sử dụng công cụ tuốt bỏ tĩnh mạch đang bị suy yếu. Nhược điểm của phương pháp này chính là phải gây tê hoặc gây mê, đồng thời khi can thiệp tước bỏ sẽ khiến các nhánh bên của tĩnh mạch bị đứt gãy, gây chảy máu dễ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng sau mổ, chưa kể phương pháp này gây cảm giác đau đớn khó chịu, bệnh nhân phải nằm viện theo dõi nhiều ngày. Đối với những người có khả năng chịu đau kém, người trung niên, bệnh nhân tuổi tác đã cao sẽ rất quan ngại trước phương pháp điều trị cũ. 

Từ những năm 2000, khi các kỹ thuật y khoa phát triển, thay vì sử dụng dụng cụ tước bỏ tĩnh mạch như phương pháp trên, các bác sĩ trong lĩnh vực mạch máu bắt đầu ứng dụng liệu pháp máu laser. Phương pháp này được thực hiện như sau: Bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ đưa đầu kim vào lòng tĩnh mạch dưới hướng dẫn của siêu âm, sau đó bác sĩ sẽ đặt 1 ống dẫn vào bên trong, thông qua ống dẫn này một cộng dây laser sẽ được đưa vào, dây laser sẽ được luồn từ từ trong lòng tĩnh mạch, thường bác sĩ sẽ luồn dây laser tới vị trí cắt chỗ đổ vào tĩnh mạch sâu khoảng chừng 2cm, sau khi luồn xong bác sĩ sẽ tiến hành bơm dung dịch làm mát và gây tê nhằm mục đích khiến các tĩnh mạch xẹp lại, đồng thời giảm cảm giác đau cho bệnh nhân, hạn chế gây bỏng mô xung quanh khi sử dụng laser điều trị. 

Endovenous Laser Ablation (EVLA) là một phương pháp điều trị suy giãn tĩnh mạch xâm lấn tối thiểu, sử dụng năng lượng laser để làm nóng và đóng các tĩnh mạch bị tổn thương, ngăn chặn máu lưu thông qua các tĩnh mạch này.

Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sử dụng siêu âm để xác định vị trí tĩnh mạch cần điều trị và đưa một ống catheter mỏng có chứa sợi quang laser vào tĩnh mạch. Sau khi được định vị chính xác, năng lượng laser sẽ được truyền qua ống, làm nóng thành tĩnh mạch và gây tổn thương nhiệt. Quá trình này dẫn đến việc tĩnh mạch bị xẹp và dần dần biến mất khi cơ thể hấp thụ phần còn lại của nó. Máu sẽ được chuyển hướng qua các tĩnh mạch khỏe mạnh khác trong khu vực.

Thông qua phương pháp này, các triệu chứng của suy giãn tĩnh mạch sẽ thuyên giảm hẳn, các búi tĩnh mạch nổi gồ trên da sau này sẽ hoàn toàn biến mất. 

Phương pháp này thực hiện trong thời gian không quá lâu, đối với trường hợp mỗi bệnh nhân sẽ có thời gian tiến hành nhất định. Với cô H, các mạch máu của cô khá thẳng nên sẽ thực hiện rất nhanh, khoảng 15-20 phút. Sau khi liệu trình kết thúc, bệnh nhân nằm nghỉ tầm 30 phút là có thể xuất viện trở về nhà. 

Tuy nhiên trước khi thực hiện phương pháp laser nội mạch, bác sĩ cho biết bệnh nhân cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết, chụp thêm XQuang và đo điện tim để đảm bảo an toàn sức khoẻ trước khi thực hiện can thiệp. 

Sau khi kết thúc phương pháp điều trị bằng laser nội mạch, bác sĩ cho biết sẽ tiến hành băng ép chân cho bệnh nhân ( băng ép sẽ được đeo trong vòng 24-48 tiếng), mục đích của băng ép là để tăng cường hiệu quả của laser, tránh hiện tượng chân bị bầm, sau 48 tiếng bệnh nhân có thể tháo băng ép. Sau điều trị bệnh nhân không cần kiêng cữ gì, có thể hoạt động đi bộ, đạp xe… bình thường. 

Từ 1-2 tuần sau điều trị, bệnh nhân cần quay lại để bác sĩ tái khám, siêu âm xem xét tình trạng tĩnh mạch hiển lớn ra sao. Trong lần tái khám, nếu nhận thấy các búi tĩnh mạch còn nổi, bác sĩ sẽ tiến hành tiêm xơ để làm xẹp các búi này. 

EVLA Laser nội mạch- giải pháp mới trong điều trị suy giãn tĩnh mạch hiện nay: 

>>> Xem thêm bài viết: Laser nhiệt nội tĩnh mạch EVLA 

Từ trường hợp của bệnh nhân H và tư vấn giải pháp điều trị với bệnh lý suy giãn tĩnh mạch cấp độ C2 trở lên từ bác sĩ Phan Duy Kiên về phương pháp laser nội mạch. Cho những ai chưa biết, tại phòng khám điều trị chuyên sâu suy giãn tĩnh mạch Dr Vein hiện nay, laser nhiệt nội tĩnh mạch EVLA đã được nâng cấp, phát triển thành EVLA SafeClean- phương pháp này được xem là cải tiến mới trong điều trị suy giãn tĩnh mạch, mang lại kết quả điều trị cao khiến bệnh nhân hoàn toàn hài lòng với kết quả đạt được. 

EVLA SafeClean cải thiện những thiếu sót của laser EVLA truyền thống, giúp loại bỏ hoàn toàn các búi tĩnh mạch tàn dư và hạn chế tối đa tác dụng phụ lẫn biến chứng không mong muốn. Khác với Laser bề mặt hay laser thẩm mỹ điều trị tổn thương mạch máu ngay trên bề mặt da. Laser nội mạch (EVLA) sử dụng năng lượng nhiệt xơ hoá ngay bên trong lòng tĩnh mạch, giúp đóng lại tĩnh mạch bị giãn.

Đây là phương pháp được các Guideline trên thế giới khuyến nghị ở mức độ cao nhất, vì tính an toàn đồng thời giúp điều trị triệt để giãn búi tĩnh mạch từ độ 2 trở lên, đạt hiệu quả về mặt thẩm mỹ, không để lại sẹo. 

EVLA SafeClean- liệu pháp 2 trong 1 trong điều trị suy giãn tĩnh mạch cấp độ 2 trở lên vượt xa các phương pháp điều trị đơn lẻ ( thêm hình minh hoạ bác sĩ điều trị PP này giúp tui với nhé) 

EVLA SafeClean kết hợp laser nội mạch với kỹ thuật bóc búi tĩnh mạch (tributary phlebectomy) trong 1 thì, mang lại nhiều lợi ích vượt trội trong điều trị suy giãn tĩnh mạch như:

Sạch búi: điều trị triệt để búi tĩnh mạch to, loại bỏ hoàn toàn các búi tĩnh mạch tàn dư, giúp cải thiện thẩm mỹ tối ưu.

An toàn: đáp ứng tiêu chuẩn cao nhất của Hiệp hội Tĩnh mạch châu Âu (ESVS 2022).Hiệu quả: giảm thiểu nguy cơ biến chứng, tối ưu  thời gian điều trị và phục hồi. 

Lưu ý: Phương pháp Laser nội mạch EVLA cần được điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa mạch máu để đem lại hiệu quả cao và hạn chế tối đa các tác dụng phụ hoặc biến chứng tiềm ẩn. 

Thạc sĩ – Bác sĩ Phan Duy Kiên chuyên khoa II tốt nghiệp đại học Y Dược và hoàn thành chương trình bác sĩ nội trú và chuyên khoa cấp 2 chuyên ngành ngoại lồng ngực – tim mạch. Có nhiều năm công tác công tác tại khoa phẫu thuật mạch máu tại bệnh viện Chợ Rẫy. Về lĩnh vực mạch máu, bác sĩ Kiên đã tham gia điều trị và phẫu thuật nhiều trường hợp bệnh lý suy giãn tĩnh mạch, phình động mạch chủ, bệnh động mạch ngoại biên, hẹp động mạch cảnh. Được cấp chứng nhận chứng nhận điều trị suy giãn tĩnh mạch bằng Laser EVLA và RFA. Mỗi năm phẫu thuật hơn 1000 ca giãn tĩnh mạch từ cấp độ C0 đến C6.

Hiện bác sĩ Phan Duy Kiên là thành viên Hội nghị Mạch máu Châu Âu (ESVS), Hội nghị vết thương Châu Âu (EWMA), Thành viên Hiệp hội Global – CLI và Hội bệnh lý Mạch máu Việt Nam… Từng tu nghiệp chuyên sâu tại, Mỹ, Singapore, Úc, Hàn Quốc, Tây Ban Nha… Bác sĩ Kiên là tác giả và đồng tác giả nhiều công trình khoa học về lĩnh vực mạch máu và vết thương, đồng thời còn tham gia biên soạn tài liệu giảng dạy và viết sách chăm sóc và điều trị vết thương.