Mục lục
Cảm giác nặng mỏi, chuột rút hay nổi gân xanh ở chân thường bị xem nhẹ như dấu hiệu mệt mỏi thông thường.
Tuy nhiên, đây có thể là triệu chứng sớm của suy giãn tĩnh mạch – một bệnh lý mạn tính do van tĩnh mạch bị suy yếu, khiến dòng máu không thể chảy ngược về tim mà ứ đọng tại chi dưới.
Hiểu rõ nguyên nhân gây suy giãn tĩnh mạch không chỉ giúp phòng ngừa sớm mà còn hỗ trợ bác sĩ xác định hướng điều trị phù hợp, hạn chế tái phát và biến chứng nguy hiểm như viêm tĩnh mạch, phù chân hoặc loét da lâu lành.
Đăng ký tư vấn với bác sĩ tĩnh mạch Dr. Vein
Cơ Chế Hình Thành Suy Giãn Tĩnh Mạch
Hệ thống tĩnh mạch ở chân hoạt động như “đường ống một chiều”, đưa máu từ chi dưới về tim.
Để chống lại trọng lực, bên trong có các van tĩnh mạch giúp máu chỉ chảy theo hướng lên trên.
Khi các van này bị yếu, hở hoặc hư hỏng, máu bắt đầu trào ngược (reflux), gây ứ đọng tại chân. Áp lực tăng dần khiến thành mạch giãn nở, ngoằn ngoèo và suy yếu theo thời gian — gọi là suy giãn tĩnh mạch chi dưới.
Theo ThS.BS. Lê Kim Cao – Bác sĩ phẫu thuật mạch máu tại Dr. Vein:
“Cơ chế trào ngược tĩnh mạch là yếu tố gốc rễ của bệnh. Nếu phát hiện sớm bằng siêu âm Doppler, việc điều trị có thể đạt hiệu quả tối ưu mà không cần phẫu thuật.”
Các Nguyên Nhân Chính Gây Suy Giãn Tĩnh Mạch
Bệnh thường khởi phát do sự kết hợp của nhiều yếu tố – từ di truyền, nghề nghiệp đến thói quen sinh hoạt hàng ngày.
| Nhóm nguyên nhân | Cơ chế tác động | Đối tượng thường gặp |
| Di truyền & tuổi tác | Van tĩnh mạch yếu bẩm sinh, thành mạch thoái hóa theo tuổi | Người trên 40 tuổi, có người thân mắc bệnh |
| Đặc thù nghề nghiệp | Đứng hoặc ngồi lâu làm máu khó hồi lưu, tăng áp lực ở chân | Giáo viên, bác sĩ, bán hàng, nhân viên văn phòng |
| Thay đổi nội tiết tố | Estrogen làm giãn thành mạch, giảm trương lực | Phụ nữ mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh |
| Thừa cân – béo phì | Áp lực ổ bụng tăng, cản trở tuần hoàn máu | Người ít vận động, BMI > 25 |
| Thói quen sinh hoạt | Hút thuốc, ngồi bắt chéo chân, ít vận động | Người làm việc tĩnh tại |
| Bệnh lý thứ phát | Huyết khối tĩnh mạch sâu, chấn thương hoặc phẫu thuật gây tổn thương van | Người từng bị DVT hoặc phẫu thuật chi dưới |
Theo thống kê tại Dr. Vein:
6 trên 10 người bệnh bị suy giãn tĩnh mạch có công việc phải đứng hoặc ngồi liên tục hơn 6 giờ mỗi ngày.
Vì Sao Phụ Nữ Dễ Mắc Hơn
Phụ nữ chiếm khoảng 70% tổng số ca suy giãn tĩnh mạch chi dưới.
Nguyên nhân chủ yếu đến từ nội tiết tố nữ và quá trình mang thai – sinh nở:
-
Mang thai: tử cung lớn chèn ép tĩnh mạch vùng chậu, cản trở dòng máu trở về tim.
-
Sau sinh: hormone estrogen giảm đột ngột, thành mạch dễ yếu và mất đàn hồi.
-
Tiền mãn kinh: biến động nội tiết kéo dài, thúc đẩy quá trình suy van tĩnh mạch.
Theo các nghiên cứu châu Âu (ESVS 2022), phụ nữ mang thai từ lần thứ hai trở lên có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 – 3 lần.
Người bệnh có cảm giác nặng mỏi hoặc nổi gân xanh ở chân?
Nên thăm khám sớm để được đánh giá nguyên nhân bằng siêu âm Doppler tĩnh mạch chi dưới.
Đăng ký tư vấn với bác sĩ tĩnh mạch Dr. Vein
Các Yếu Tố Khiến Bệnh Tiến Triển Nhanh Hơn
Ngay cả khi không có yếu tố di truyền, bệnh vẫn có thể tiến triển nhanh nếu:
-
Đứng hoặc ngồi liên tục quá 6 tiếng mỗi ngày
-
Mang giày cao gót hoặc quần bó trong thời gian dài
-
Ít vận động, không tập thể dục thường xuyên
-
Hút thuốc lá, uống rượu bia
-
Làm việc trong môi trường nhiệt độ cao (nhà bếp, xưởng, spa)
Theo hướng dẫn ESVS 2022, duy trì cân nặng hợp lý, vận động nhẹ và mang vớ y khoa đúng cách giúp giảm 35 – 45% nguy cơ tái phát.
Khi Nào Nên Đi Khám Tĩnh Mạch
Người bệnh nên đến khám chuyên khoa khi có một hoặc nhiều triệu chứng sau:
-
Nặng mỏi, chuột rút, đau tức bắp chân sau khi đứng hoặc ngồi lâu
-
Phù nhẹ quanh mắt cá, giảm khi nghỉ ngơi
-
Nổi gân xanh, da sạm hoặc xuất hiện loét nhỏ lâu lành
Phát hiện sớm giúp điều trị nhẹ nhàng hơn, tránh can thiệp phức tạp về sau.
Đăng ký tư vấn với bác sĩ tĩnh mạch Dr. Vein
Dr. Vein – Điều Trị Từ Nguyên Nhân Gốc
Tại Chuyên khoa Tĩnh mạch Dr. Vein, người bệnh được thăm khám trực tiếp bởi bác sĩ mạch máu đầu ngành và thực hiện siêu âm Doppler 2D/3D hiện đại, giúp xác định rõ nguyên nhân suy giãn tĩnh mạch:
-
Hướng dòng chảy máu
-
Vị trí van suy yếu
-
Mức độ tổn thương mạch
Từ đó, bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, áp dụng các phương pháp ít xâm lấn như:
-
Laser nội tĩnh mạch (EVLA) – không mổ, hồi phục sau 24 giờ
-
Keo sinh học (Cyanoacrylate Closure) – không cần gây tê
-
Xơ hóa tĩnh mạch suy dưới hướng dẫn siêu âm (UGFS) – nhanh, thẩm mỹ, không để lại sẹo
Theo ThS.BS. Lê Kim Cao:
“Điều trị đúng nguyên nhân giúp phục hồi nhanh và ngăn bệnh tái phát. Hơn 80% người bệnh tại Dr. Vein hồi phục chỉ sau 1 ngày điều trị.”
Nguồn Tham Khảo
-
European Society for Vascular Surgery (ESVS). Guidelines on Chronic Venous Disease, 2022.
-
NICE Clinical Guideline CG168: Varicose Veins in the Legs, 2023.
-
Cleveland Clinic: Varicose Veins – Causes and Prevention, 2024.
-
Dr. Vein Internal Clinical Protocol, 2025.
